سیستمهای رباتیک این روزها در همهجا دیده میشوند، از گجتهای هوشمند خانگی مانند جارو رباتیک گرفته تا اتوماسیونهای پیشرفته صنعتی. رباتیک برای دههها در صنعت خودروسازی استفاده شده است، اما حالا بسیاری از صنایع دیگر هم از مزایای اتوماسیون رباتیک بهرهمند شدهاند. یک قاعده کلی برای تعیین اینکه کدام وظایف صنعتی برای رباتها مناسبتر هستند وجود دارد به نام قانون Three D’s.
این قانون به این صورت است که هر کاری که کثیف، کسالتآور یا خطرناک باشد برای انسان ربات قابلیت انجام آن را دارد. معمولاً رباتها در انجام کارهای ساده و تکراری که نیاز به منابع اختصاصی دارند، استفاده میشوند. اما سیستم رباتیک دقیقاً چیست و چه کاربردهایی دارد؟
ما قرار است در این صفحه با همدیگر این موضوع را بررسی کنیم و به کاربردهای رباتیک بپردازیم، تا انتها همراه ما باشید.
سیستم رباتیک دقیقاً چیست؟
در اصل، یک سیستم رباتیک مجموعهای هوشمند و بههمپیوسته از اجزاست که با هم کار میکنند تا وظایف را بهصورت خودکار یا با کمترین کمک انسان انجام دهند و زندگی انسان را سادهتر کنند. بیایید بهصورت ساده بررسی کنیم که یک سیستم رباتیک دقیقاً چیست:
· بیش از یک ماشین پیشرفته
یک سیستم رباتیک فقط یک ربات نیست که وظیفهای را انجام میدهد. این سیستم شامل شبکهای بههمپیوسته از اجزاست که بهصورت هماهنگ با هم کار میکنند.
· قدرت بالا و هوش مصنوعی
در اصل، سیستم رباتیک ترکیبی از تواناییهای فیزیکی و هوش مصنوعی است. این سیستمها میتوانند وظایفی را انجام دهند که نیاز به مهارت ذهنی و قدرت فیزیکی دارند و اغلب در دقت، سرعت و تحمل از انسانها برتر هستند.
· حلکنندههای تطبیقپذیر مشکلات
یکی از جذابترین ویژگیهای سیستمهای رباتیک، توانایی آنها در یادگیری و تطبیقپذیری است که به لطف هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین محقق میشود.
این سیستمها فقط از دستورات از پیش برنامهریزی شده پیروی نمیکنند، بلکه میتوانند محیط خود را تحلیل کنند، تصمیمات فوری بگیرند و باگذشت زمان عملکردشان را بهبود بخشند.
کاربردهای رباتیک
بهخاطر اینکه رباتها در تمامی صنایع امروزی نقش مهمی را ایفا میکنند کاربردهای رباتیک بسیار گسترده است. کاربرد رباتها در تمامی صنایع بهصورت زیر است:
1.اتوماسیون در تولید
رباتها وظایف تکراری یا نیازمند دقت بالا را که فراتر از تواناییهای انسانی است، متحول کردهاند. رباتهای همکاریکننده یا “کوبوتها” بهعنوان یکی از زیرمجموعههای رباتهای صنعتی ظهور کردهاند که در کنار انسانها کار میکنند تا جریانهای کاری تولید را بهبود دهند.
2. حوزه سلامت
در حوزه سلامت، رباتها در جراحیها کمک میکنند و گزینههای کم تهاجمی را برای بهبودی سریعتر ارائه میدهند. اسکلتهای رباتیک به توانبخشی کمک کرده و به بیماران پس از آسیبدیدگی برای بازیابی حرکت، یاری میرسانند. رباتهای مشاورههای از راه دور را ممکن میسازند که در مناطق با دسترسی محدود به خدمات پزشکی بسیار حیاتی است.
3. مأموریتهای فضایی
رباتها نقش مهمی در کاوش محیطهایی دارند که برای انسان خطرناک هستند. سازمانهای فضایی از رباتها برای اکتشاف سیارات و مأموریتهای تعمیر و نگهداری فضاپیماها استفاده میکنند. وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین (UAVs) که اغلب پهپاد نامیده میشوند نیز بهعنوان ربات در نظر گرفته میشوند و در نقشهبرداری و واکنش به بلایای طبیعی کاربرد دارند.
4.حوزه لجستیک
رباتها مدیریت موجودی کالا، تکمیل سفارشها و بستهبندی را بهینه میکنند. رباتهای خودمختار در انبارها حرکت کرده و اقلام را به مکانهای مشخصشده میرسانند. این امر نیاز به نیروی انسانی را کاهش میدهد. این اتوماسیون زنجیره تأمین را تسریع کرده و با تضمین تحویل بهموقع، رضایت مشتری را افزایش میدهد.
5. حوزه آموزش
رباتیک به یک ابزار ضروری در آموزش تبدیل شده است و تجربه عملی در زمینههای مهندسی، برنامهنویسی و حل مسئله را برای دانشآموزان فراهم میکند. پژوهشگران نیز از رباتها برای اکتشافات علمی، مطالعه اکوسیستمها، محیطهای زیرآبی و حتی رفتار حیوانات در زیستگاههای طبیعیشان استفاده میکنند.
6. سرگرمی
رباتها در صنعت سرگرمی نیز نقش دارند و مخاطبان را با اجراهایشان در نمایشها و نمایشگاهها جذب میکنند. رباتهای اجتماعی که برای تعامل با انسان طراحی شدهاند، برای سالمندان و کودکان جذاب هستند. این رباتها حمایت عاطفی ارائه میدهند و در انجام وظایف روزمره کمک میکنند.
7. نظارت بر محیطزیست
رباتهایی با سنسورها و دوربینها برای نظارت بر محیطزیست و جمعآوری دادههایی مانند کیفیت هوا و آب و بلایای طبیعی به کار گرفته میشوند. در مناطق حادثهدیده، رباتها در عملیات جستوجو و نجات کمک میکنند و با حرکت در محیطهای خطرناک به یافتن بازماندگان میپردازند. آنها خطرات را برای انسانها کاهش داده و کارایی عملیات نجات را بهبود میبخشند.
8. کشاورزی
کشاورزی یکی از مهمترین بخشهایی است که پایه و اساس زندگی ما انسانها را تشکیل داده است. بااینحال، این بخش به شرایط آبوهوایی مناسب، خاک ایدهآل و عوامل دیگر وابسته است و فعالیتهای آن معمولاً به فصل خاصی محدود میشود. یکی از کاربردهای مهم رباتها در کشاورزی، برداشت محصولات است. رباتهای برداشت به کشاورزان کمک میکنند تا این کار را سریعتر و بادقت بیشتری انجام دهند. برای مثال، ربات Ecorobotix که برای ازبینبردن علفهای هرز استفاده میشود، یک فناوری پیشرفته و نوآورانه است. این ربات باانرژی خورشیدی کار میکند و به دوربینی پیشرفته مجهز است که علفهای هرز را شناسایی و بادقت سمپاشی میکند. استفاده از این ربات، نیاز به کار دستی، نیروی انسانی و مواد شیمیایی را کاهش میدهد و درعینحال سلامت محصولات را بهبود میبخشد.
9. نظامی
رباتها کاربردهای گستردهای در بخش نظامی دارند. از آنها میتوان بهعنوان پهپاد برای نظارت بر فعالیتهای دشمن استفاده کرد، یا بهعنوان سیستمهای مسلح برای حمله به نیروهای مخالف و همچنین بهعنوان عوامل پزشکی برای کمک به نیروهای خودی به کار گرفت.
برخی از رباتهای معروف در بخش نظامی شامل ربات MAARS (سیستم پیشرفته رباتیک مسلح ماژولار) هستند که شبیه به یک تانک طراحی شده و مجهز به گاز اشکآور و لیزر برای گیج کردن دشمن است و حتی در شرایط بحرانی یک نارنجکانداز نیز دارد. یکی دیگر از رباتهای نظامی، ربات DOGO است. DOGO یک ربات تاکتیکی مبارزهای است که دارای دوربینی برای جاسوسی از فعالیتهای دشمن و یک تفنگ ۹ میلیمتری برای شرایط اضطراری است!
سخن آخر
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، رباتها نیز پشرفتهتر شدنهاند و قادر به فعالیت در زمینههای مختلفی هستند که در این صفحه ما به توضیح کاربردهای رباتیک در 9 زمینه مختلف صنایع که رباتها در آن بیشترین فعالیت را دارد مانند صنعت پزشکی، کشاوزی، نظامی و … پرداختیم.
اگر شما هم قصد دارید در صنعت خودتان تحولی ایجاد کنید و از رباتها در این تحول جدید استفاده کنید میتوانید از تیم حرفهای و تخصصی تیاس ویژن که سالهاست در زمینه تجهیزات صنعتی در حال فعالیت هستند، مشاوره رایگان دریافت کنید. برای مشورت با تیم تیاسویژن با شماره زیر تماس بگیرید.
برای مطالعه بیشتر
6 Typical Examples of Robots in Everyday Life
Top 10 Applications of Robotics in 2024